ประเภทหุ้นในบริษัทจำกัดของไทย: คู่มือปี 2025

ประเภทหุ้นในบริษัทจำกัดของไทยกำลังได้รับความสนใจสูงสุดในปี 2025 หลังจากการปรับหลักเกณฑ์กฎหมายที่ลดจำนวนผู้ถือหุ้นขั้นต่ำและขยายสิทธิการลงทุนของกลุ่ม Startup และต่างชาติ

คุณรู้หรือไม่ว่า หุ้นบุริมสิทธิและหุ้นสามัญในบริษัทจำกัดของไทยสามารถเปลี่ยนแนวทางบริหารและการเติบโตของบริษัทได้โดยสิ้นเชิง ทั้งสิทธิออกเสียง การรับเงินปันผล และโอกาสรับผลตอบแทนล่วงหน้าล้วนมีผลต่อผู้ถือหุ้นและนักลงทุนโดยตรง

การทำความเข้าใจประเภทหุ้น ตั้งแต่รูปแบบสิทธิไปจนถึงข้อควรระวังในการโอนหุ้น คือจุดเริ่มต้นสำคัญสำหรับเจ้าของธุรกิจและนักลงทุนที่ต้องการสร้างโครงสร้างผู้ถือหุ้นให้โปร่งใสและลดข้อพิพาท พร้อมปรับกลยุทธ์ทันสถานการณ์จริงในปี 2025

ประเภทหุ้นในบริษัทจำกัดของไทยปี 2025: ภาพรวมและข้อแตกต่าง

หุ้นสามัญในบริษัทจำกัด: บทบาทและความสำคัญ

หุ้นสามัญคือหุ้นหลักที่ใช้กันในบริษัทจำกัดของไทยปี 2025 โดยมอบสิทธิ “หนึ่งหุ้น หนึ่งเสียง” ในที่ประชุม

ผู้ถือหุ้นสามัญมีสิทธิ

• ออกเสียงในที่ประชุม
• รับเงินปันผลตามนโยบายบริษัท
• ได้รับคืนเงินทุนลำดับสุดท้ายหากบริษัทเลิกกิจการ

ควรระวังข้อจำกัดเรื่องอำนาจการโหวต หากถือหุ้นน้อยกว่าครึ่งหนึ่ง อาจไม่มีอิทธิพลต่อมติสำคัญ เช่น การเลิกบริษัทหรือเพิ่มทุน

สำหรับรายละเอียดกฎหมาย ดูเพิ่มเติมที่ กรมพัฒนาธุรกิจการค้า

หุ้นบุริมสิทธิ: สิทธิและโอกาสใหม่ในปี 2025

หุ้นบุริมสิทธิให้นักลงทุนได้รับสิทธิประโยชน์ทางการเงินก่อนผู้ถือหุ้นสามัญ เช่น การรับเงินปันผลหรือตอนเลิกบริษัท

จุดเด่นของหุ้นบุริมสิทธิ คือ

• ได้รับเงินปันผลก่อนผู้ถือหุ้นสามัญ
• มีสิทธิออกเสียงน้อยกว่าหรือไม่มี (ขึ้นกับข้อตกลง)
• นิยมใช้ในกลุ่ม Startup เพื่อดึงดูดนักลงทุนรายใหญ่

สถานการณ์ปี 2025 หุ้นบุริมสิทธิเป็นเครื่องมือใหม่ที่เพิ่มอำนาจต่อรองโดยเฉพาะในธุรกิจเติบโตเร็ว

การเลือกประเภทหุ้นที่เหมาะสม คือก้าวแรกสู่โครงสร้างที่โปร่งใสและแข็งแกร่งสำหรับเจ้าของธุรกิจและนักลงทุน

ข้อดีและข้อเสีย: วิเคราะห์ประโยชน์และความเสี่ยงของหุ้นแต่ละประเภท

เปรียบเทียบหุ้นสามัญและหุ้นบุริมสิทธิ: ตรงจุดสำหรับผู้ลงทุน

สำหรับปี 2025 ผู้ประกอบการและนักลงทุนต้องเลือกประเภทหุ้นในบริษัทจำกัดของไทยโดยพิจารณาสิทธิประโยชน์และความเสี่ยงที่แตกต่างกันชัดเจน

ตารางเปรียบเทียบสำคัญ:

หุ้นสามัญ:

• ได้สิทธิออกเสียงเต็มจำนวน (“หนึ่งหุ้น หนึ่งเสียง”)
• รับเงินปันผลตามผลกำไรจริง
• หากบริษัทเลิกกิจการ ได้รับเงินคืนเป็นลำดับท้าย

หุ้นบุริมสิทธิ:

• มักได้รับเงินปันผลก่อนหุ้นสามัญ
• ได้รับเงินคืนก่อนเมื่อเลิกกิจการ
• สิทธิออกเสียงอาจน้อยกว่าหรือไม่มี ขึ้นกับข้อบังคับบริษัท

อินไซต์ที่ไม่ควรมองข้าม: นักลงทุนต่างชาติในปี 2025 นิยมเลือกหุ้นบุริมสิทธิมากขึ้นในกลุ่มบริษัทเทคโนโลยีและสตาร์ทอัพ เพื่อแลกกับสิทธิพิเศษ แม้ถือเสียงน้อยกว่า

ข้อควรระวังและบทเรียนจากข้อพิพาทหุ้นในบริษัทจำกัด

ข้อพิพาทหุ้นมักเกิดจากการตีความสิทธิที่แตกต่าง เช่น การไม่ได้รับเงินปันผลตามที่คาดหวัง หรือความไม่เข้าใจเงื่อนไขในการลงคะแนนเสียง

ธุรกิจควรพิจารณา:

1. ตรวจสอบข้อกำหนดในหนังสือบริคณห์สนธิให้รอบคอบ
2. ใช้ข้อตกลงระหว่างผู้ถือหุ้นเพื่อลดข้อโต้แย้ง
3. ศึกษาคำพิพากษาศาลฎีกาที่เกี่ยวข้องก่อนวางโครงสร้างหุ้น (ดูรายละเอียด)

เลือกประเภทหุ้นต้องมีข้อมูลรอบด้าน เพราะสิทธิออกเสียงและเงินปันผลคือหัวใจในการสร้างความมั่นใจให้กับผู้ถือหุ้นทุกคน

การทำความเข้าใจข้อดีและข้อจำกัดของหุ้นแต่ละประเภทจะช่วยให้ธุรกิจไทยปี 2025 สร้างความสมดุลระหว่างการเติบโตและการบริหารความเสี่ยงได้อย่างมีประสิทธิภาพ

สิทธิและหน้าที่ผู้ถือหุ้นในบริษัทจำกัดไทย

สิทธิขั้นพื้นฐานและสิทธิพิเศษตามกฎหมายปี 2025

ผู้ถือหุ้นในบริษัทจำกัดของไทยได้รับสิทธิที่สำคัญซึ่งคุ้มครองผลประโยชน์ทางธุรกิจโดยตรง

สิทธินี้มีความชัดเจนและสามารถปฏิบัติได้จริง ดังนี้

• สิทธิออกเสียงในที่ประชุม: “หนึ่งหุ้น หนึ่งเสียง” ใช้ทั้งกับมติธรรมดาและมติพิเศษ
• สิทธิรับเงินปันผล: ได้รับตามสัดส่วนหุ้น และระบุในข้อบังคับบริษัท
• สิทธิได้รับข้อมูลและเอกสาร: ขอรับสำเนารายงานประชุมหรือเอกสารสำคัญได้
• การคุ้มครองผู้ถือหุ้นส่วนน้อย: ร้องเรียนเมื่อถูกละเมิดสิทธิ เช่น ละเลยจ่ายปันผลหรือไม่ให้เข้าร่วมประชุม

สถานการณ์ที่พบบ่อย เช่น ผู้ถือหุ้นส่วนน้อยได้รับการคุ้มครองหากมีการใช้มติที่ไม่เป็นธรรม หรือได้ข้อมูลบริษัทไม่ครบถ้วน

หน้าที่ ความรับผิดชอบ และการปฏิบัติตามกฎหมาย

หน้าที่ของผู้ถือหุ้นในบริษัทจำกัดครอบคลุมการชำระค่าหุ้นและการเปิดเผยข้อมูลอย่างโปร่งใส

สิ่งที่ต้องดำเนินการ ได้แก่

• ชำระค่าหุ้น ตามที่กำหนดไว้ในสัญญา หรือที่เหลือค้างชำระ
• รับผิดเพียงเท่าจำนวนเงินค่าหุ้นที่ถือ ไม่เกินส่วนที่ยังไม่ได้ชำระ
• แจ้งและอัปเดตรายละเอียดผู้ถือหุ้นประจำปีผ่านแบบ บอจ.5 พร้อมขึ้นทะเบียนโดยบริษัท (ภายในระยะเวลาที่กฎหมายกำหนด)

ตัวอย่าง: หากผู้ถือหุ้นยังชำระค่าหุ้นไม่ครบ ต้องรับผิดชอบชำระเต็มจำนวนในกรณีที่บริษัทเรียกเก็บ

กระบวนการออกและบริหารจัดการหุ้นในบริษัทจำกัดของไทย

ขั้นตอนการออกหุ้น: ตั้งแต่จดทะเบียนถึงส่งมอบหุ้น

เริ่มต้นจากการจดทะเบียนบริษัทจำกัด ผู้ถือหุ้นต้องไม่ต่ำกว่า 2 รายตามกฎหมายปี 2025

เอกสารสำคัญมี:

• หนังสือบริคณห์สนธิ ระบุชนิดและมูลค่าหุ้น (เช่น หุ้นละ 100 บาท)
• แบบฟอร์มจดทะเบียนออนไลน์บนเว็บไซต์กรมพัฒนาธุรกิจการค้า
• บันทึกการประชุมผู้ถือหุ้นครั้งแรกเพื่ออนุมัติการออกหุ้น

ขอเพิ่มทุน ลดทุน หรือโอนหุ้น ต้องจัดประชุมผู้ถือหุ้นเป็นมติพิเศษ พร้อมแจ้งการเปลี่ยนแปลงภายใน 14 วัน

การโอนหุ้นและข้อจำกัดสำคัญสำหรับนักลงทุน

การโอนหุ้นต้องลงนามในสัญญาโอน พร้อมปรับรายละเอียดในทะเบียนผู้ถือหุ้น

ข้อควรระวัง:

• บริษัทบางแห่งมีข้อตกลงห้ามโอนหุ้น เว้นแต่ได้รับอนุมัติที่ประชุม
• หุ้นบุริมสิทธิอาจมีข้อจำกัดเรื่องการโอนและสิทธิออกเสียงตามที่กำหนดในข้อบังคับ

ตัวอย่าง: บริษัท Startup อาจอนุญาตให้ผู้ร่วมก่อตั้งโอนหุ้นได้เฉพาะกรณีที่ได้รับความเห็นชอบจากกรรมการ

การเข้าใจขั้นตอนออกหุ้นและเงื่อนไขโอนหุ้น ลดข้อผิดพลาดทางเอกสารและวางแผนกลยุทธ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพในปี 2025

ประเด็นเชิงกฎหมายและกลยุทธ์การถือหุ้นสำหรับปี 2025

ผลกระทบของการปรับกฎหมายบริษัทจำกัดไทย: สิ่งที่เปลี่ยนไป

การลดจำนวนผู้ถือหุ้นขั้นต่ำเหลือ 2 คนทำให้การจัดตั้งบริษัทจำกัดรวดเร็วขึ้นและยืดหยุ่นมากขึ้นในปี 2025

อำนาจการลงคะแนนเสียง “หนึ่งหุ้น หนึ่งเสียง” ยังเป็นหลักสำคัญ เพิ่มความโปร่งใสและมุ่งเน้นตามสัดส่วนการลงทุน

แนวโน้มสำคัญที่เกิดขึ้นคือการใช้ข้อตกลงผู้ถือหุ้น (Shareholders’ Agreement) เพื่อสร้างสมดุลผลประโยชน์ ป้องกันการขัดแย้งระหว่างผู้ถือหุ้นโดยเฉพาะในกลุ่ม Startup

กลยุทธ์การเลือกประเภทผู้ถือหุ้นและโครงสร้างการถือหุ้น

การเลือกประเภทผู้ถือหุ้นมีผลต่อสิทธิและข้อจำกัดที่สำคัญ ดังนี้

• บุคคลธรรมดา (ไทย หรือ ต่างชาติ): เหมาะสำหรับธุรกิจครอบครัวหรือ Venture ร่วม
• นิติบุคคล: บริหารจัดการง่าย เหมาะกับการลงทุนร่วมในกลุ่มธุรกิจ
• หากสัดส่วนต่างชาติถือหุ้น 50% ขึ้นไป บริษัทจะเป็น “บริษัทต่างด้าว” ทันที ต้องปฏิบัติตาม พ.ร.บ.การประกอบธุรกิจของคนต่างด้าว

ตรวจสอบกฎเกณฑ์การถือหุ้นกับ BOI หรือผู้เชี่ยวชาญแต่ละกรณี: สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุน BOI

การวางโครงสร้างผู้ถือหุ้นที่ถูกต้องในปี 2025 ช่วยให้ธุรกิจไทยเติบโต โปร่งใส และป้องกันข้อขัดแย้งเรื่องสิทธิและบทบาทในอนาคต

FAQ: ประเภทหุ้นในบริษัทจำกัดของไทย

หุ้นบริษัทจำกัดโอนได้อย่างไรตามกฎหมายไทย

หุ้นในบริษัทจำกัดสามารถโอนได้ตามกฎหมายไทย โดยปฏิบัติตามข้อกำหนดในสัญญาและข้อบังคับของบริษัท หากมีข้อตกลงห้ามโอนหุ้น ผู้ถือหุ้นต้องปฏิบัติตามข้อยกเว้นนั้นอย่างเคร่งครัด

ข้อจำกัดการถือหุ้นของต่างชาติในบริษัทจำกัดไทยมีอะไรบ้าง

การถือหุ้นของต่างชาติในบริษัทจำกัดมีข้อกำหนดชัดเจน เช่น

• คนต่างประเทศถือหุ้นในบริษัทจำกัดไทยได้สูงสุด 49.99%
• เมื่อสัดส่วนเกิน 50% บริษัทจะถูกจัดเป็น “บริษัทต่างด้าว” และอยู่ใต้กฎหมายเฉพาะ

การเพิ่มทุนบริษัทและสิทธิของผู้ถือหุ้นเดิม (Right Issue)

การเพิ่มทุนบริษัทเปิดโอกาสให้ผู้ถือหุ้นเดิมซื้อหุ้นใหม่ (Right Issue) ตามสัดส่วนที่ถืออยู่ เว้นแต่มีข้อตกลงอื่นในข้อบังคับบริษัท ผู้ถือหุ้นควรตรวจสอบสิทธิตนทุกครั้งเมื่อมีการเพิ่มทุน

หุ้นบุริมสิทธิคืออะไรและทำไมถึงนิยมในปี 2025

หุ้นบุริมสิทธิกำลังเป็นที่นิยมในปี 2025 โดยเฉพาะในกลุ่ม Startup และธุรกิจขนาดกลาง สาเหตุหลักคือ การให้สิทธิพิเศษด้านเงินปันผลหรือสิทธิการบริหารที่ต่างจากหุ้นสามัญ
ตัวอย่าง เช่น บริษัท Startup ที่ออกหุ้นบุริมสิทธิให้กับนักลงทุนในรอบ Seed Funding เพื่อแลกสิทธิในการได้รับผลตอบแทนก่อน หากมีการเลิกกิจการ

สรุปข้อควรพิจารณาสำหรับผู้ถือหุ้นในปี 2025

สรุปคือ ผู้อ่านควรพิจารณาข้อกำหนดการโอนหุ้น สัดส่วนการถือหุ้นของต่างชาติ และแนวโน้มของหุ้นบุริมสิทธิให้เหมาะกับกลยุทธ์ธุรกิจปี 2025

บทสรุป

ความเข้าใจโครงสร้างและสิทธิของหุ้นแต่ละประเภทช่วยให้คุณสร้างบริษัทที่มั่นคง โปร่งใส และแข่งขันได้ในตลาดธุรกิจไทย

ถึงเวลาทบทวนสัญญาผู้ถือหุ้น ชี้แจงโครงสร้างการออกเสียงและการจ่ายปันผล และตรวจสอบให้เอกสารการปฏิบัติตามกฎหมายอัปเดตครบถ้วน

กำลังพิจารณาปรับโครงสร้างหรือหาคำแนะนำสำหรับปี 2025 ติดต่อ Themis Partner ทีมงานของเราช่วยเจ้าของธุรกิจทุกขั้นตอน ตั้งแต่การจัดตั้ง ตรวจสอบสถานะธุรกิจ จนถึงการจัดทำสัญญาผู้ถือหุ้นเฉพาะ และการปฏิบัติตามกฎหมาย